Overal waar je gaat in Nederland vind je water. Sloten vol groen eendenkroos, uitgestrekte meren vol zeilboten en een kustlijn met hoge dijken die de zee verhindert het land in te stromen, want een groot deel van Nederland ligt onder de zeespiegel. Niet moeilijk dat Nederland ook wel Waterland genoemd wordt.

Nederland heeft altijd gevochten met het water. Door de zee in te dijken konden Nederlanders land droogleggen en bebouwen. Rivieren en sloten worden onder controle gehouden met sluizen, met dijken en nauwkeurige metingen. Meestal gaat dat goed, maar niet altijd, want de natuur laat zich niet zomaar indijken. Maar zelfs al gaat het soms mis, toch houden Nederlanders intens van het water. Waar ook meer een beetje water stroomt, halen Nederlanders plezierbootjes, SUP’s of zelfs hun zwembroek tevoorschijn.

Stad aan de rivieren

De stad Dordrecht, in Zuid-Holland, is een mooi voorbeeld van hoe het water het stadsleven kon en kan beïnvloeden. De stad ontstond in moerassig veengebied, op de oevers van een stroompje. In de vijftiende eeuw vond de gekende Elisabethvloed plaats: een door storm aangewakkerde overstroming die grote delen van Nederland en Vlaanderen onder water zette en het landschap voorgoed veranderde.

Dordrecht kwam op een eiland te liggen, aan het kruispunt van de rivieren Merwede, Oude Maas en Noord. De stad herstelde zich en ontwikkelde zich tot een belangrijk en rijk handelscentrum. Ook nu nog is het kruispunt van de rivieren het drukst bevaren van de Europese binnenwateren.

Een rondje Dordt

De beste manier om Dordrecht te ontdekken, is te voet. De stadswandeling Rondje Dordt leidt je door de smalle straten en stegen langs de mooiste plekken van de stad. Vooral het historische centrum is prachtig. Je ziet er nog de oude stadspoorten, verschillende historische pakhuizen en drankgelegenheden. Onderweg kruis je regelmatig de binnenrivieren en de haven, waar plezierboten aangemeerd liggen.

Vooral op hete dagen is het heerlijk om het water op te gaan. Je kan Dordrecht verkennen met een rondvaart, aan boord van plezierbootjes of zelfs op een SUP plank. Hier en daar zie je zelfs mensen in  het water zwemmen.
De stad krijgt vanop het water een heel ander zicht. Je kijkt tegen de achterkant van de woon- en pakhuizen aan, waar ooit talrijke steigers en aanmeerplaatsen stonden en je nu heerlijke terrasjes aan het water vindt, waar je na je vaart gezellig kan neerstrijken voor een limonade of een hapje.

Dordrecht is immers een stad van levensgenieters. Overal vind je terrasjes, restaurants en bars. Het lunchhuis Lef serveert geweldige garnaalkroketten en in Het Magazijn eet je eenvoudige kost die gewéldig goed klaargemaakt is. Kies er vooral een plaatsje in de tuin, want die is heerlijk groen en fris op zwoele zomerdagen.

Wil je wat langer blijven plakken in de stad? Recent opende de B&B De Cleijne Nagtegael de deuren aan de Nieuwe Haven. Het pand staat op de geboortegrond van kunstschilder Aelbert Cuyp, die het stadszicht van Dordrecht verschillende keren schilderde.
De Cleijne Nagtegael eert de schilder in een reproductie van een van zijn meest bekende werken, wat de boutique feel van het pand enkel maar onderlijnd. Prachtig, sfeervol en in het hart van Dordrecht.

Met de kano door de Biesbosch

Door de impact van de Elisabethvloed werd het landschap rond Dordrecht voorgoed veranderd. Waar eens dorpen stonden, stroomt water en waar ooit ingepolderde landbouwgrond was, staan nu hele stadswijken. Eén van de plaatsen waar de impact van het water het grootste was, is de huidige Biesbosch.

De Biesbosch ontstond in de eeuwen na de Elisabethvloed. Rivieren verlegden zich en vertakten zich in smalle bijrivieren en kreken in een uitgestrekt getijdegebied. Tussen het water ontstonden wilgenbossen en rietkragen. De wilgentakken en het riet werden lange tijd gewonnen voor mandenvlechten en huizenbouw, tot die beroepen stilaan uitstierven. Ongeveer dertig jaar geleden werd de Biesbosch een beschermd natuurgebied en kreeg de natuur de kans zijn eigen weg te zoeken. Het resultaat is het Nationaal Park De Biesbosch, een nat getijdegebied begroeid met wilgen, riet en andere planten. Een thuis voor talloze watervogels, bevers en herten.

Je kan de Biesbosch bezoeken. Het watergebied is open voor plezierboten, je kan er zelfs een nachtje aanmeren en logeren. Maar het is veel leuker om het gebied met de kajak te verkennen. Je glijdt in stilte tussen de wilgen, ontdekt smalle kreken waar bevers en herten leven. Onderweg zie je reigers opvliegen en meerkoeten zwemmen. Met wat geluk zie je zelf een visarend.

Omdat de Biesbosch een wirwar van kreken, sloten en beken is, die ook nog eens op en af gaan met het tij, is het een goed idee om met een gids op pad te gaan. Een gids kent niet enkel de weg, maar weet je onderweg ook van alles te vertellen over de streek en de natuur.

Naar Zierikzee

Op een uurtje rijden van Dordrecht ligt het stadje Zierikzee, in de provincie Zeeland. Zierikzee ligt aan de Oosterschelde en is, net als Dordrecht, een historische stad die door het nabije water beïnvloed werd en wordt. Door zijn haven en de nabijheid van de Noordzee werd Zierikzee een prachtige, rijke stad, wat je nu nog ziet in de meer dan vijfhonderd monumenten.

Wanneer je door de straten van Zierikzee struint, zie je hoe het leven er een eeuw geleden moet geweest zijn. De binnenstad met zijn stadspoorten, oude haven en grootse stadsplein wordt omringd door smalle straten met vissershuizen: kleine, witgekalkte huizen met bloemen op de vensterbanken.

Zierikzee is het mooiste in de vroege avond, wanneer het gouden zonlicht in de straten valt. Neem je tijd om de stad te voet te ontdekken, eet een hapje in De Werf of blijf een nachtje logeren in hotel Hector, dat overigens ook een fijn restaurant heeft. Zierikzee is de perfecte bestemming voor een loom weekendje weg. Je fietst door het polderlandschap en geniet van het kleinschalige, o zo charmante stadje.

Hoewel Zierikzee bij de Oosterschelde ligt en niet bij de Noordzee, is de zee nooit ver weg. Het water van de Oosterschelde is er zout en de haven is getuige van het vissersverleden van de stad. Zierikzee is groot geworden door de zee, maar de nabijheid van al dat water zorgde ook voor problemen.

Het Watersnoodmuseum

In 1953 ontstond er een storm ten noorden van Engeland en het water van de Noordzee werd naar het zuiden gedrukt. De combinatie van de storm en de vloed was te veel voor de toenmalige Nederlandse dijken. De zee sloeg er overheen en spoelde de zachte dijken weg. Op verschillende plaatsen brak de zee door en Zeeland overstroomde. Dorpen en huizen spoelden weg, mensen stierven. Het duurde jaren voor de schade hersteld was.

De watersnoodramp zit nog scherp in het collectieve geheugen. Vooral bij onze oudere generatie, want onder hen zijn nog veel mensen die de ramp hebben meegemaakt en zich precies herinneren hoe het was.
Om de watersnoodramp te herdenken en te begrijpen, werd er in Ouwerkerk, een van de plaatsen waar de dijken braken, het Watersnoodmuseum geopend.

Het Watersnoodmuseum is zo’n museum dat je gezien moet hebben. Het huist in de vier in het zand verzonken caissons (enorme holle betonnen constructies) die indertijd gebruikt werden om het gat in de dijk te helpen dichten. In de caissons vind je informatie over de ramp, over de mensen die de ramp doorstonden en de maatregelen die werden genomen om een soortgelijke ramp in de toekomst te vermijden. Razend interessant en erg beklijvend.

De Oosterscheldekering

Eén van de maatregelen die werden genomen om stormvloeden als de watersnoodramp in de toekomst te vermijden, is de bouw van een stormvloedkering, de Oosterscheldekering, aan de monding van de Oosterschelde, tussen Schouwen-Duiveland en Walcheren.

Over de Oosterscheldekering werd lang nagedacht. Er werd getwijfeld over een volledige afsluiting van de Oosterschelde, maar uiteindelijk werd er gekozen voor een open afsluiting. De Oosterscheldekering bestaat uit een reeks schotten die gewoonlijk open staan en waar de zee vrij doorheen kan stromen op het tij. Pas wanneer er storm of springvloed dreigt, worden de schotten gesloten en de zee tegengehouden.

Je kan de Oosterscheldekering bezoeken. Met de auto rij je er zo overheen, want bovenop de pijlers ligt een brug die Walcheren en Schouwen-Duiveland verbindt. In het midden van de brug kan je halt houden op het kunstmatige eiland Neeltje Jans, dat werd opgeworpen voor de bouw van de stormvloedkering. Daar vind je ook het Deltapark Neeltje Jans, waar je alles leert over de Oosterscheldekering en de natuur van de Oosterschelde. Je kan zelfs in de pijlers, wat een heel nieuw perspectief geeft aan de Oosterscheldekering. Een bezoek waard, maar kies wel je dag, want het kan er erg druk zijn.

Op zeewier safari

Eén van de redenen waarom werd besloten om de Oosterschelde niet volledig af te sluiten van de Noordzee, was om de natuur te beschermen. De wateren van de Oosterschelde zijn namelijk diep en huizen een onmetelijke schat aan natuurlijk kustleven. Er leven zeehonden, bruinvissen en talloze vissoorten. Duikers staan in de rij om het rijke onderwaterleven te bekijken. Vooral de kleurrijke sepia, een soort inktvis, trekt veel kijklustigen aan.

Het water van de Oosterschelde is betrekkelijk schoon en dat stimuleert de groei van zeewieren. Naast de wieren die van nature voorkomen in de Noordzee, kwamen er in het ballastwater van internationale schepen talloze exoten mee. Het resultaat is een enorm divers en rijk plantenrijk.

Steeds vaker wordt zeewier gebruikt in onze keuken. Terecht, want zeewier is erg lekker en gezond. De wieren van de Noordzee zijn allemaal eetbaar (maar niet allemaal lekker). Het is verboden om zeewieren te oogsten voor eigen gebruik, maar je kan wel een workshop volgen bij het Zeelandse Wildwier. Met een gids en een paar watersandalen aan je voeten stap je het water in om te proeven van wat er groeit in de zee.

Klinkt dat wat vreemd? Misschien. Het is één ding om zeewier op je bord te krijgen, maar om het recht uit de zee te plukken en ervan te eten is nog iets heel anders. Een workshop met Wildwier kan je dus gerust grensverleggend noemen. Maar eerlijk? Zodra je over het ietwat slijmerige mondgevoel raakt, raak je verslingerd aan de heerlijke smaken van het wier.

Ontdek Nederland Waterland

Nederland is een groot land. Dordrecht en Zierikzee zijn twee steden waarin je Nederland Waterland goed voelt, maar het zijn niet de enige plaatsen waar je linken kan vinden met water. Op deze website vind je tonnen inspiratie voor een daguitstap, weekend weg of een lange, lange vakantie in Nederland Waterland.

Dordrecht kan je bezoeken met het openbaar vervoer, want er is een treinstation in de stad. De binnenstad verken je gemakkelijk met de fiets of te voet, en wil je de wijken of de Biesbosch buiten de stad ontdekken, dan kan je de bus nemen.
Vanuit Antwerpen bereik je Dordrecht ook in een uurtje met de auto. Je kan je auto achterlaten in een van de parkings aan de rand van de stad om de stad te verkennen.

Wil je Zierikzee bezoeken, dan rij je er best met de auto naartoe. Laat je auto achter buiten de binnenstad en ga verder met een huurfiets of te voet. Het polderlandschap van Schouwen-Duiveland is een geweldig fietsgebied – rustig en uitgestrekt. Bovendien kan je met de fiets vlot van Schouwen-Duiveland naar Walcheren via de stormvloedkering of de Zeelandbrug. Op Walcheren vind je toffe stadjes zoals Goes of Domburg. Strandpaviljoen Oase, aan het strand van Domburg, is een geweldige plaats voor een zomerse lunch of een diner bij zonsondergang.

Krijg je niet genoeg van Nederland? Op Reisgoesting vind je inspiratie voor een bezoek aan Flevoland, Friesland en zelfs tips om zeevonk te vinden aan de kust. Of wat dacht je van een bezoek aan Drenthe of de Zutphen, in de Achterhoek? Keuzestress!