Wist je dat Lapland technisch gezien geen land is, maar een regio die zich uitstrekt over het noorden van Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland? En wist je al dat het gebied de oorspronkelijke woonplaats van de Sami is, een nomadisch volk dat in het noorden van Europa leeft? Dit is Lapland voor beginners!

Wat moet je weten voor je naar Lapland reist?

Lapland is een droombestemming. Vooral in de winter, wanneer er meters sneeuw liggen en het noorderlicht door de eeuwige nacht fonkelt, spreekt Lapland tot onze verbeelding. Maar Lapland is misschien zelfs nog mooier in de zomer en vooral in de korte, maar hevige herfst. Dan vlamt het landschap op in diepe tinten geel, oranje en rood en groeien er overal paddenstoelen en bessen.

Welk seizoen je ook kiest om naar Lapland te reizen, de schoonheid van het land blaast je omver. Los van je sokken. Maar het land kent ook een uitdagend klimaat. Je kan je dus maar best goed voorbereiden voor je vertrekt. In dit artikel lees je alles wat je moet weten voor je Lapland bezoekt.

Hoe reis je naar Lapland?

Omdat Lapland zo’n groot gebied is dat verspreid ligt over vier landen, zijn er verschillende luchthavens waar je naartoe kan vliegen. Vanuit België vlieg je, al dan niet met een overstap, naar het Noorse Narvik, de Zweedse luchthaven van Kiruna of Luleå,  of de Finse luchthaven van Rovaniemi of Kiitilä.

Met de auto ben je meerdere dagen onderweg naar Lapland, wat af te raden is in de winter. In de zomer kan je met de auto naar Lapland kunnen rijden, al moet je dan wel rekening houden met een rit van minstens 2000 kilometer met verschillende ferrytochten.

Welke paspoorten en visums heb je nodig?

Omdat het gebied Lapland in zowel Noorwegen, Zweden, Finland als Rusland ligt, gelden er verschillende regels voor reizigers. Belgen die Noors, Zweeds of Fins Lapland willen bezoeken, hebben enkel een geldige identiteitskaart nodig. Wie Russisch Lapland wil bezoeken, heeft een inreisvisum en een paspoort dat minstens zes maanden langer geldig is dan het visum nodig om de grens over te kunnen steken.

Welke medische voorbereidingen heb je nodig?

Je hebt geen vaccinaties nodig om naar Lapland te reizen. Wel is het belangrijk om voor vertrek na te kijken of er eventuele opflakkeringen van het coronavirus zijn, gezien de maatregelen per land kunnen verschillen.

Je zorgt er ook best voor dat je hospitalisatieverzekering in orde is en je dekt in het land dat je wil bezoeken. Ook je reisverzekering kijk je voor vertrek best even na.

Het klimaat van Lapland

Lapland staat vooral bekend om zijn strenge winters, wanneer de sneeuw metershoog ligt en bomen haast bezwijken onder het gewicht van het sneeuwtapijt. Tijdens de winter fonkelen de sterren aan de kraakheldere hemel en danst het noorderlicht boven je hoofd. De Lapse winter is zo gekend dat we haast zouden vergeten dat er ook andere seizoenen zijn.

De lente van het noorden is meestal een koude, natte bedoening, maar de zomers kunnen er erg zacht zijn. Vooral in Noorwegen, waar een warme golfstroom tegen de kusten aanduwt, zijn de zomers heerlijk. In het merengebied van Zweden en Finland heb je tijdens de zomer weliswaar wat last van muggen, maar verder is het weer zacht genoeg voor kampeertochten en lange wandelingen.

Het meest ondergewaardeerde seizoen is echter de herfst. De herfst in Lapland is kort, maar fel. In geen tijd kleurt het land in diepe tinten geel en rood. In Fins Lapland hebben ze zelfs een term voor die korte herfst: ruska. Een must see.

In de meest noordelijke gebieden gaat in de zomer de zon nooit onder. Dat fenomeen noemen ze de middernachtszon. De middernachtszon zien is een magische ervaring, maar het kan je lichaam ook flink in de war brengen. Omdat het niet donker wordt, word je niet altijd slaperig wanneer het zou moeten worden, en daardoor kan je slaaptekort oplopen.

In de diepe winter komt de zon een tijdje niet op. Dan leef je in een soort van eeuwige nacht, met enkele uren schemering. Ook dat kan een magische, maar verwarrende ervaring zijn. Tijdens de donkere winter heb je wel meer kans om het noorderlicht te zien.

De mensen van Lapland

Oorspronkelijk werd Lapland bewoond door de Sami, een nomadisch volk dat in tenten leefde en rendieren hoedde. Doorheen de eeuwen kenden de Sami vervolgingen, waardoor veel van hun gewoontes verloren gingen. Intussen wordt het volk niet meer vervolgd en kunnen de Sami hun eigen cultuur weer beleven.

Veel Sami hebben een gewone baan en leven in een gewoon huis, maar er zijn nog steeds nomadische families die leven op het ritme van hun rendieren. Steeds meer Sami keren terug naar het oude geloof en de oude gewoontes, en eren hun erfgoed en achtergrond. Soms kan je als buitenstaander deelnemen aan ceremonies of feesten. Een onvergetelijke belevenis.

De grootste Samigemeenschap vind je in Noorwegen, maar er leven nog Sami in heel Lapland. Ze delen het land met andere Noorse, Zweedse, Finse en Russische inwoners.

De cultuur van Lapland

Zoals overal ter wereld, lopen culturele gewoontes in elkaar over. De cultuur van de Sami heeft invloeden van de Noorse, Zweedse, Finse of Russische cultuur en omgedraaid. De Sami heeft een eigen, oeroude taal, die bestaat uit verschillende dialecten afhankelijk van de regio waar ze wonen. Ze spreken ook de taal de van het land waar ze wonen en vaak ook nog een mondje Engels.

De Sami hebben een geloof dat verbonden is met de natuur, de seizoenen en de natuurverschijnselen van de regio, zoals het noorderlicht. Het geloof heeft elementen die doen denken aan sjamanisme. In Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland is het christendom de heersende religie, en in vroegere tijden werden de Sami gedwongen zich om te vormen naar het christendom. Tegenwoordig keren steeds meer Sami terug naar hun traditionele geloof.

De meeste mensen in Lapland, Sami of niet, voelen zich sterk verwant met de natuur. Dat moet ook wel, want in het noorden kan de natuur woest zijn en daar moet je mee kunnen omgaan. Het dagelijkse leven van de mensen die in Lapland wonen, kent dus een sterke invloed van de natuur. Mensen gaan er graag en veel naar buiten, trekken het bos in en genieten van lange wandelingen. In de zomermaanden verzamelen ze bessen, en vissen en jagen ze voor eigen gebruik.

Daarnaast is huiselijke gezelligheid ook belangrijk in Lapland. Mensen genieten met hun familie van de tuin, van het bouwen van een kampvuur of een haardvuur, van lekker eten en een sauna, liefst met een plonsje in de koude wateren van een meer of rivier of zelfs de zee.

De Lapse keuken

Voor een volk dat zo dicht bij de natuur staat, is het logisch dat het voedsel gekookt wordt met producten die je in de natuur kan vinden. De Lapse keuken bestaat uit talrijke gerechten op basis van vis uit de rivieren, rendier- of elandenvlees, bessen en kruiden die recht uit de natuur komen.

Proef bijvoorbeeld bidos, een voedzame soep op basis van rendiervlees en knolgroenten. Of laat je verwennen door wafels met room en bessenjam van wilde bosbessen. Pluk zelf bosbessen en eet tot je vingers en je tong er blauw van worden.

Wat is de munteenheid van Lapland?

In Noorwegen betaal je met de Noorse kroon, in Zweden met de Zweedse kroon, in Finland met de euro en in Rusland met roebels. Met welke munteenheid je moet betalen, hangt dus af van het deel van Lapland waar je op dat moment bent.

Je kan doorgaans overal met de kaart of creditcard betalen, maar het kan geen kwaad om in de afgelegen gebieden wat briefgeld op zak te hebben.

Is Lapland veilig?

Het is volkomen veilig om Lapland te bezoeken. Ook wanneer je (als vrouw) alleen reist. Zoals overal ter wereld kan er kleine criminaliteit voorvallen in de grote steden, maar met wat gezond verstand kom je al een heel eind.

De woeste natuur van Lapland vormt een grotere uitdaging. Trek niet alleen de natuur in, tenzij je echt weet wat je doet. In de winter vormen de sneeuw en de koude wind een flinke uitdaging, maar ook in de zomer kan je je laten verrassen door de weidsheid van het landschap. Je zou niet de eerste zijn die verdwaalt en in de problemen komt. Vertel daarom altijd iemand waar je naartoe gaat, welke route je neemt en wanneer je denkt dat je terug zal zijn. Zorg dat je de noodnummers kent, dat je voldoende water en voedsel meedraagt en dat je gepaste kledij draagt.

Er leven verschillende dieren in het wild, zoals wolven, beren, elanden en rendieren. Doorgaans heb je van wolven en beren weinig te vrezen, tenzij je ze per ongeluk verrast. Maak daarom gerust wat lawaai wanneer je door de bossen wandelt. Beweeg luidruchtig of praat tijdens het wandelen met je vrienden. Zo weten wolven en beren dat je eraan komt, en hebben ze tijd om zich uit de voeten te maken.

Elanden vormen een groter gevaar. Elanden kunnen nukkig of zelfs agressief reageren, zeker wanneer je tussen een moederdier en haar kalf komt. De dieren zijn enorm en kunnen veel schade aanrichten. Enkel bewonderen vanop afstand, dus.

De rendieren die in Lapland rondlopen, zijn zo goed als allemaal gedomesticeerde dieren. Ze maken deel uit van een kudde gehoed door een herder of een boer, maar ze lopen wel vrij rond en steken vaak onverwacht de weg over. Wees voorzichtig wanneer je met de auto rijdt. Vooral in het donker. Sommige boeren spuiten reflecterende verf op de geweien van hun rendieren, wat het veiliger maakt, maar het kan wel even schrikken zijn wanneer zo’n gewei oplicht in het licht van je koplampen.

Vervoer in Lapland

Lapland is doorgaans voorzien van een beperkt, maar goed onderhouden wegennetwerk. Je kan dus comfortabel met de auto door Lapland reizen. Hou er wel rekening dat de afstanden lang kunnen zijn. Neem voldoende te drinken en snacks met je mee. In de winter heb je winterbanden of zelfs sneeuwkettingen nodig.

In Noorwegen kan je met de trein naar en deels door Lapland reizen. De treinrit van Oslo naar Narvik kost je iets meer dan een dag. Van daaruit gaan kan je verder met de bus of met een huurwagen, of zelfs te voet.

Lapland heeft een uitgebreid wandelnetwerk met lusvormige routes voor een dag en langeafstandsroutes van meerdere dagen of zelfs weken. Onderweg slaap je in tenten of hutten in het bos.

Hotels en accommodatie in Lapland

Hoewel Lapland dunbevolkt is, vind je er wel voldoende interessante accommodatie in verschillende prijsklassen. Van vakantiehuizen tot luxueuze hotels, je vindt echt wel wat binnen je budget en naar je wensen.

De meest interessante optie is het huren van een afgelegen vakantiehuis of verblijven in unieke, kleinschalige lodges, waar je helemaal ondergedompeld wordt in het Lapse leven. De Isokenkaisten Klubi Lodge, in Fins Lapland, is een perfect voorbeeld van zo’n bijzondere lodge. Een echte aanrader.

Wil je echt de natuur intrekken, dan kan je ook met de tent op pad gaan. In de zomer kan je overal wildkamperen. Wanneer je een wandelroute volgt, kan je vaak onderweg in open boshutten slapen. Meestal bestaat zo’n hut uit een overdekte slaapplaats en een vuurplaats waarop je kan koken. Een geweldige ervaring.

Dit moet je weten voor je naar Lapland reist

In Noors, Zweeds en Fins Lapland geldt het gekende allemansrecht. Dat wil zeggen dat je overal mag wandelen en kamperen, zolang je uit tuinen en landbouwgebied blijft, en de natuur respecteert. Je mag zoveel bessen en paddenstoelen plukken als je wil. Wil je vissen of jagen, dan heb je een vergunning nodig en moet je je aan bepaalde quota en jachtgebieden houden.

Het weer kan er extremer zijn dan wij gewend zijn in België. Kleed je dus altijd voldoende aan. Werk in laagjes, zodat je spullen kan uittrekken wanneer je het te warm hebt. Draag zeker stevige wandelschoenen en wind- en waterdichte bovenkledij.
In de winter heb je nood aan gevoerde winterkledij of zelfs een waterdichte gevoerde overalls. Ga je op excursie met een reisbureau of via een hotel, dan kan je vaak zo’n overall lenen.

De mensen van Lapland kunnen, naar ons aanvoelen, soms wat stug of zelfs wat verlegen overkomen. Dat heeft niets met hartelijkheid te maken, maar is simpelweg een cultureel gegeven. Eens je een goed contact hebt opgebouwd, komt de natuurlijke hartelijkheid vanzelf naar boven. Wil je graag snel vrienden maken, dan kan je altijd een flesje wijn of wat Belgische chocolade meebrengen voor je gastheren.

Wanneer je de natuur intrekt, zullen andere wandelaars je altijd groeten of zelfs een praatje slaan. Dat is niet alleen beleefd, maar het heeft ook een functie: het is een systeem van sociale veiligheid. Door een babbeltje te slaan, is de kans groter dat mensen je herinneren moest je verdwalen of gewond raken in de natuur, en zo zal je sneller teruggevonden worden. Klets dus vooral vrolijk mee.

Goesting gekregen in een reis naar Lapland? Je vindt meer informatie én supertoffe reizen op Lapland.be.